ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΟΙ ΓΙΑΓΙΑΔΕΣ ΜΑΣ ΕΛΕΓΑΝ «ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ» ΣΤΑ ΔΕΝΤΡΑ

Τότε που οι γιαγιάδες μας έλεγαν

“Χριστός Ανέστη” στα δέντρα!

 

Μετά τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου επέστρεφαν οι φαμίλιες από την εκκλησία και μια γυναίκα, συνήθως η πιο νεαρή, αναλάμβανε να μεταφέρει με τον πιο απλό κι απέριττο τελετουργικό τρόπο το άγγελμα της Ανάστασης. Με αναμμένη ακόμη την άσπρη λαμπάδα της αγκάλιαζε τον κορμό της ολάνθιστης λεμονιάς στην αυλή του σπιτιού κι έλεγε τούτα τα λόγια: «Χριστός Ανέστη, λεμονιά. Όσα γράμματα είπαν απόψε στην εκκλησία τόσα λεμόνια να κάμεις οφέτος». Μοσκοβολούσαν οι λεμονανθοί, μύριζε ο κόσμος Ανάσταση!

Το ίδιο έκανε με την κρεβατίνα, το ίδιο και με τα υπόλοιπα δέντρα του κήπου. Μια μικρή τελετή με ιέρεια και λειτουργό τη Γυναίκα ανανέωνε κι επικύρωνε την ακατάλυτη σχέση του ανθρώπου με τον φυσικό κόσμο. Το έθιμο κρατούσε γερά μέχρι τον Μεσοπόλεμο, ίσως και τα πρώρα μεταπολεμικά χρόνια. Το μεγάλο μήνυμα έπρεπε να φτάσει παντού, στα έμψυχα και στα άψυχα, γιατί έτσι τον είχαν οι γιαγιάδες μας τον κόσμο γνωρίσει, ενιαίο κι αχώριστο.

Συνήθεια παλιά να διαλέγονται οι άνθρωποι με τη φύση και να συναιρούν τους κόσμους - τον φυσικό και τον υπερβατικό, τον υλικό και τον άυλο -, ανάγκη ψυχής να μοιρολογούν σαν δικό τους νεκρό τον νέο και ωραίο θνήσκοντα θεό, ανάγκη ψυχής να κάνουν πανηγύρι και γιορτή τη χαρά της Ανάστασης. Νάματα και διδαχές ενός πολιτισμού που ακολουθούσε την αέναη κυκλική πορεία του χρόνου, την αέναη κυκλική πορεία των όντων, που ήξερε να συμβιώνει και να συνυπάρχει με τις άλλες μορφές ζωής του πλανήτη.

Οι λεπτές αποχρώσεις των τοπικών εθίμων είναι οι δικές μας μεγάλες αντιστάσεις στην αντιαισθητική ομοιομορφία της παγκοσμιοποίησης.

Είναι η δική μας Λαμπρή... Το καλιτσούνι, το λαμπροκούλουρο, ο πασχαλιάτης αμνός, το φιλί της αγάπης...

Από την ευρύτερη οικογένεια Νίκου και Μαρίας Ψιλάκη θερμές πασχαλινές ευχές.

Χρόνια Πολλά κι ευλογημένα!