Η ΗΘΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΜΑΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ

Σεβάσματα σπαρμένα στην ύπαιθρο της Κρήτης

Τα θυμούμαστε κι εμείς. Όσοι γνωρίσαμε όταν ήμασταν ακόμη παιδιά μιαν άλλη Ελλάδα, μιαν άλλη Κρήτη. Αυτήν που κρατάμε στην καρδιά μας, μόνο εκεί μπορεί να φυλάξει κανείς τ' ακριβά και τα πολύτιμα.

ΚΕΙΜΕΝΟ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ

Κάποτε, τέτοιες μέρες. Ο τόπος έσφυζε από ζωή, γυναίκες με τις άσπρες μαντήλες, παιδιά με τα κοντά πανταλόνια, άντρες με τις βουκέντρες και τα θρινάκια στα χέρια. Και σε μια γωνιά, κάτω από τον ίσκιο τον παχύ, χωμένο μέσα στα σκύβαλα, το λαήνι με το νερό. Δροσερό κι αυτό, σαν την ελπίδα.

Κάποτε τέτοιες μέρες το αλώνισμα βρισκόταν στη φούρια του. Άλεθαν το πρώτο σιτάρι της χρονιάς, ζύμωναν, φούρνιζαν και κρεμούσαν το πρώτο κουλούρι στη βρύση. Για τον περαστικό, για τον ξένο. Ίσως και γι' αυτόν που δεν είχε. Ήταν αμαρτία να μπει το πρώτο ψωμί στο σπίτι.

Κάποτε όλα τούτα. Μα πότε; Λες κι έχουν περάσει αιώνες. Τα θυμόταν καλά εκείνος ο μακρινός παππούς ο Ησίοδος. Και τα έλεγε όχι σαν παραμύθι, αλλά σαν τραγούδι ζωής. Τα θυμούμαστε κι εμείς. Όσοι γνωρίσαμε όταν ήμασταν ακόμη παιδιά μιαν άλλη Ελλάδα, μιαν άλλη Κρήτη. Αυτήν που κρατάμε στην καρδιά μας, μόνο εκεί μπορεί να φυλάξει κανείς τ' ακριβά και τα πολύτιμα.

Κάποτε... Δεκαετία του 1970. Τότε που είχε αρχίσει ο κόσμος ν' αλλάζει.

Ξεφύλλισα τις σελίδες της μνήμης. Και βρήκα τούτη τη φωτογραφία. Ένα αλώνι. Χωρίς αλωνάρηδες, χωρίς λιχνιστάδες, χωρίς το σταμνί με το καθάριο νερό στον ίσκιο του δέντρου.

Μελαγχολώ κάθε που βλέπω τούτα τα ταπεινά σεβάσματα να αναπολούν τις μέρες που πέρασαν. Όχι επειδή αρνείται κανείς την εξέλιξη, όχι επειδή αναπολεί τον καιρό του άμετρου μόχτου και της βασανιστικής δουλειάς (χωρίς υποδομές και χωρίς μηχανικά μέσα), μα γιατί όσα δεν φθείρει ο χρόνος τα καταστρέφει ο άνθρωπος. Έρχεται ο οδοστρωτήρας που τον βαφτίσαμε ανάπτυξη και σαρώνει τα ίχνη των παλιότερων ανθρώπων και των παλιότερων πολιτισμών.

Είχαν φωτογραφίσει το αλώνι στην Ανώπολη, στα Σφακιά.

Και χάρηκα που, αν και ξεχασμένο, παραμένει γερό σαν καινούργιο. Ευτυχώς κάποιες ορεινές περιοχές συντηρούνε ακόμη τη μνήμη. Ίσως επειδή δεν άλλαξε χρήσεις η γης, ίσως επειδή η αξία της παρέμεινε περισσότερο ηθική.

ΣΗΜΑΝΙΚΗ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΓΙΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ: Για τυχόν αναδημοσιεύσεις είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η παράθεση ενεργού συνδέσμου: http://karmanor.gr/el/article/i-ithiki-axia-ton-mikron-mas-mnimeion