ΤΡΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΥΖΗΤΟΥΝ ΜΕ ΕΝΑΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

ΜΕ ΕΝΑΥΣΜΑ ΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΤΡΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΥΖΗΤΟΥΝ ΜΕ ΕΝΑΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ευφυής η έμπνευση. Όσο, τουλάχιστον, και ο τίτλος της εκδήλωσης. Μιας από τις 65 (!) που κάλυπταν ένα πολύ γόνιμο, όσο και πολύ εντυπωσιακό σε ποιότητα, πενθήμερο.

Μεταφέρω από το πρόγραμμα των εκδηλώσεων τη σχετική αναφορά:

«Η ΚΡΗΤΗ ΩΣ ΟΡΙΟ - Η Κρήτη ως (μεθ)όριο(ς).

Τρεις ιστορικοί συζητούν με έναν συγγραφέα.

Ο συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης, με έναυσμα τη λογοτεχνική αποτύπωση της Κρήτης, συζητά με τους ιστορικούς Ηλία Κολοβό, αν. Καθηγητή Οθωμανικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μαρίνο Σαρηγιάννη, ερευνητή του Ι.Τ.Ε. και Γιάννη Σκαλιδάκη, διδάσκοντα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, για τη νεότερη ιστορία της Κρήτης ως νησιού-μεθορίου στο ευρύτερο πλαίσιο της Ανατολικής Μεσογείου.

Επιτυχής και η εκδήλωση! Με πλήθος κόσμου στο Θέατρο Μίκης Θεοδωράκης των Χανίων, εξαιρετικούς συνομιλητές, πυκνές αναφορές στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του νησιού. Και στο βάθος... Ιστορία και Λογοτεχνία. Όρια κι εδώ. Δύσκολο να αναζητήσεις τα όρια τους κι είναι οι όροι διακριτοί.

Ο λόγος για το Πρώτο Φεστιβάλ Βιβλίου που έγινε στα Χανιά από 29 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου και που μακάρι να γίνει θεσμός. Σίγουρα θα είναι ένας από τους πιο σοβαρούς πολιτιστικούς θεσμούς της Κρήτης ή και της Ελλάδας γενικότερα. Σάββατο βράδυ πραγματοποιήθηκε η δική μας εκδήλωση, παράλληλα με άλλες πολλές.

Για μια ολόκληρη ώρα μιλούσαμε και στο τέλος νόμιζα ότι δεν είχαμε ακόμη αρχίσει! Δεν ξέρω αν ήταν το κλίμα που είχε δημιουργηθεί από τις προηγούμενες ημέρες, δεν ξέρω αν ήταν οι συνομιλητές με τη βαθιά γνώση και την απέραντη ευγένεια, δεν ξέρω καν αν ήταν το κοινό που παρακολουθούσε με τεταμένο ενδιαφέρον, ξέρω μονάχα ότι έφυγα... βιαστικός (λόγω άλλων υποχρεώσεων) αλλά και γεμάτος!

Τιμή μου η επιλογή τους αγαπητού καθηγητή Ηλία Κολοβού να αρχίσει τη συζήτηση με ένα απόσπασμα από το βιβλίο μου «Κι οι Θάλασσες σωπαίνουν», αυτό του Κυρ Αντώνη, του Χανιώτη φουρνάρη, που έψηνε κάθε Πέμπτη τα ψητά των Μουσουλμάνων, κάθε Παρασκευή των Εβραίων, κάθε Σάββατο και κάθε Κυριακή των Χριστιανών της Κρήτης. Τιμή μου, επίσης, να συνεχίσει με τη δική μου Κρήτη των Ορίων (από το ίδιο βιβλίο):

«Κάπου εδώ θαρρώ πως είναι τα σύνορα του κόσμου, Ανατολή και Δύση μαζί, οι αροδαμοί της ιστορίας απλώνονται στο τοπίο και κουβαλούν αρχαίες μυρωδιές και αρχαίους ψιθύρους· αν βρισκόμουν εδώ πριν από έναν αιώνα, θα έβλεπα τους Αφρικανούς Χαλικούτηδες να ξεφορτώνουν καΐκια, αν βρισκόμουν πριν εξήντα χρόνια, θα έβλεπα τους Γάλλους αξιωματικούς να μπαινοβγαίνουν στο «Μέγα Ξενοδοχείον της Αγγλίας», ένας ιμάμης θα στεκόταν έξω από το τζαμί του λιμανιού, αλλά ο ουρανός θα είχε το ίδιο χρώμα κι από τις μικρές αυλές θα τινάσσονταν

φλόγες πορφυρές, τα ρόδα, που μπουμπούκιασαν στο μεσοκαλόκαιρο κι άνοιξαν».

Τι άλλο να πω; Ευχαριστίες μόνο. Στους διοργανωτές και ξέχωρα στον Μανώλη Πιμπλή (ένα εκ των πλέον ειδικών σε θέματα βιβλίου, όχι μόνο Ελλήνων), στους συνομιλητές, στο κοινό.

Κι ευχές για τον θεσμό. Να συνεχίσει να μας εκπλήσσει τόσο ευχάριστα.

                                Νίκος Ψιλάκης, καλοκαίρι 2022