ΠΟΙΑ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ ΤΟ ΡΑΒΔΙ ΤΟΥ ΑΗ ΒΑΣΙΛΗ ΜΕ ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΟΥ; ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ 2020
Ποια σχέση μπορεί να έχει το πλοίο του Διονύσου με το ραβδί του Άη Βασίλη; Και με την ξερή ελιά της Ακρόπολης των Αθηνών, τη ράβδο του Ααρών, το κυπαρίσσι του Μυστρά, το κυπαρίσσι της Φαιστού, τον στύλο του Άη Χαραλάμπη, το ραβδί του Αββά Κασιανού;
Είναι όλα πλουμίδια ενός πολιτισμού που αναζήτησε τα σύμβολά του στο απρόσμενο συναπάντημα του φυσικού κόσμου με τον υπερφυσικό, στις αδιάκοπες συναντήσεις της καθημερινής ζωής με το θαύμα!
Μαθητής και ζευγολάτης ο δικός μας Άη Βασίλης κι ανταμώνει τον Χριστό την ώρα που σπέρνει σιτάρι και κριθάρι, την ώρα που ποτίζει με μόχθο τη γης για να καρπίσει ο σπόρος, να γίνει σοδειά, να γίνει πλούτος, να γίνει ψωμί στο τραπέζι. Μα πιο πριν ο ίδιος άγιος είναι μαθητής και υπηρετεί τον ύψιστο πόθο των αγροτικών και των ποιμενικών κοινωνιών μας, πηγαίνει στο σχολειό και μαθαίνει γράμματα! Κι αυτός ο μαθητής κρατά ραβδί, έτσι το θέλει ο λαϊκός λόγος, ένα ξερό ραβδί που έχει τη δύναμη ν' αναβλαστήσει, πιθανώς και να γίνει δέντρο με άνθη και καρπούς, όπως τόσα και τόσα που μας άφησε παρακαταθήκη και κληρονομιά η ελληνική μας παράδοση. Ποιος άλλος, όμως, θα μπορούσε να αφηγηθεί καλύτερα το θαύμα από τα κάλαντα που ψάλλαμε κάποτε, όταν ήμασταν ακόμη παιδιά;
- Βασίλη, πόθεν έρχεσαι και πόθεν κατεβαίνεις;
- Από τη μάνα μου έρχομαι και στο σχολειό μου πάω.
- Και σαν ηξεύρεις γράμματα πες μας την αλφαβήτα...
Και το ραβδί του ακούμπησε να πει την αλφαβήτα
και το ραβδί 'τανε ξερό, χλωρούς βλαστούς επέτα
χρυσά 'ταν τα κλωνάρια του κι ολάργυρη η κορφή του...
Ας θυμηθούμε σήμερα, Πρωτοχρονιά του 2020, το κατάρτι του τυρρηνικού πλοίου που μετέφερε τον Διόνυσο. Όχι μόνο βλάστησε, μα κάρπισε κιόλας! Οι ζωγράφοι της αρχαιότητας μας άφησαν υπέροχες αποτυπώσεις του θαύματος: Το θεοφόρο πλοίο ταξιδεύει στις ελληνικές θάλασσες κι αντί για ξάρτια έχει ολόδροσα κλήματα κατάφορτα με ωραία σταφύλια...
Ας θυμηθούμε και τον Αβά Κασιανό: «Εφυτεύθη η ράβδος και τη τρίτη ημέρα εβλάστησεν καρπόν...». Και τον άγιο - προστάτη από τις φοβερές επιδημίες της πανούκλας, τον Χαραλάμπη, που μπήκε κάποτε σε κάποιο σπίτι, ακούμπησε στον ξύλινο στύλο κι ο στύλος «εβλάστησεν, ω του θαύματος, και έκαμε τόσους κλάδους οπού όλον τον οίκον εσκέπασεν...»
Έτσι και το ραβδί του Άη Βασίλη. Του αγίου που έρχεται κάθε χρόνο κρατώντας μια το αλέτρι του ζευγά και μια το ραβδί του μαθητή για να μας θυμίσει τις αξίες ενός πολιτισμού, που ξέρει να κάνει τη μνήμη ν' αναβλαστάνει.
Ελπίδα μας η μνήμη. Οι αξίες που δεν ξεχνιούνται. Ο πολιτισμός που ξέρει να μεταλαμπαδεύει τα νάματά του, να σέβεται τον μόχθο του δουλευτάρη της γης, να καθαγιάζει την Παιδεία, να καθοσιώνει τα Γράμματα.
Με τούτες τις σκέψεις υποδεχόμαστε σήμερα τον καινούργιο χρόνο, το 2020. Με την ελπίδα πως ακόμη και μια κατάξερη ράβδος μπορεί ν' αναβλαστήσει, να ξαναδώσει ζωή σε αξίες που ίσως φαίνονται σήμερα ξεχασμένες.
Από τον Νίκο και τη Μαρία Ψιλάκη κι από όλα τα μέλη της φαμελιάς τους,
Χρόνια Πολλά και Καλή Χρονιά.
