ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΚΡΗΤΗ

Φως του απογεύματος

Του ΝΙΚΟΥ ΨΙΛΑΚΗ

Μια λουρίδα κόκκινου ουρανού, ένα ξέφωτο ελπίδας στην άκρη του ορίζοντα. Είναι τα χρώματα του χειμώνα, οι απρόσμενες συναντήσεις του γυμνού δέντρου με την προσδοκία της επερχόμενης άνοιξης. Είναι οι ώρες που ασκούν ιδιαίτερη έλξη στον άνθρωπο.

Για τους θετικούς επιστήμονες το ζήτημα μπορεί να είναι απλό. Αυξημένη υγρασία, σωματίδια στην ατμόσφαιρα που χρωματίζονται με φως όταν αρχίζει κι όταν τελειώνει η μέρα. Για μας τα πράγματα είναι διαφορετικά. Όχι πως αρνούμαστε τη λογική της Φυσικής, δηλαδή τη λογική των διαθλάσεων, αλλά όσες φορές κι αν μου εξηγήσουν πώς δημιουργείται ένα ουράνιο τόξο, εγώ θα επιμένω πως βλέπω το ζωνάρι της Κεράς (Κεραζώζα σε κάποιες περιοχές της Κρήτης) ή την Κερά που σώζει (σώζουσα· νομίζω πως αυτή η ετυμολογία είναι πιο κοντά στα πράγματα, αλλά δεν επιμένω).

Εντάξει, να δεχτούμε τη λογική της επιστήμης, αλλά φοβάμαι να φύγω από τη μαγεία της παιδικής ηλικίας. Ή αλλιώς, από την μαγεία του χρώματος, αυτή που έκανε τους ζωγράφους να δοκιμάσουν αναμίξεις και συνδυασμούς στις παλέτες τους, αυτή που έκανε τους ποιητές να αναζητούν πολύχρωμες λέξεις…

ΥΓ Ζωνάρι της Κεράς το ετυμολογούσε ο Κοραής. Στην Κρήτη η λέξη αποτελεί προσωποποίηση ευεργετικών δυνάμεων· δεν είναι μόνο ζωνάρι της Παναγιάς ή ζωνάρι του ουρανού, είναι ίσως η ίδια η Μεγάλη Μητέρα, η Παναγιά της λαϊκής πίστης, είναι ίσως η ακαταμάχητη δύναμη που κάνει τον κόσμο να στέκει. Τώρα που το σκέφτομαι, νομίζω πως κατά βάθος είναι μια άτυπη κεραζώζα και αυτή η φωτεινή λουρίδα που αφήνουν τα σύννεφα να φανεί στην άκρη του συννεφιασμένου και βαρύ χειμωνιάτικου ορίζοντα.