ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΗ ΕΝΟΣ ΑΫΛΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Αντανάκλαση ενός άυλου κόσμου
Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες της μνήμης σταμάτησα σε τούτη τη φωτογραφία. Την τράβηξα πριν από χρόνια σ' ένα μοναστήρι, στο ιερό άδυτο του κρητικού καλοκαιριού, την Αγία Μαρίνα της Βόνης.
Μέρες Σαρακοστής, Μάρτης μήνας, με τα λουλούδια να δανείζονται το χρώμα τους από το ατίθασο φως, την ανασύρω και την αναρτώ στον ιστότοπο μαζί με το κείμενο που τη συνόδευε:
Κάποτε την έλεγαν Κυριακή. Κάποτε... Μέχρι που πέρασε την πόρτα του μοναστηριού. Μετά έγινε κι εκείνη Μαρίνα, σαν την μεγάλη οικοδέσποινά της. Είχε έρθει από τα καμένα χωριά της Βιάννου, μόλις λίγα χρόνια μετά τη συμφορά που προκάλεσε στον άγιο εκείνο τόπο η ναζιστική λαίλαπα.
Την πρόλαβα λίγα χρόνια πριν από το μεγάλο ταξίδι της. Ήταν καλοκαίρι ακόμη και το ξακουσμένο προσκύνημα της Βόνης δεν είχε ησυχάσει ούτε στιγμή από το πολύβουο πλήθος που συρρέει κάθε χρόνο ζητώντας μερίδιο στην ελπίδα.
Την είδα να περπατά στο μοναστήρι, δηλαδή στο δικό της σπιτικό. Γιατί, σπίτι της ήταν η Αγιά Μαρίνα. Εξήντα χρόνια είχαν περάσει από τότε που έφτανε ως εκεί καθισμένη σε αναπηρικό καροτσάκι. Και, σαν βρήκε τη γιατρειά, δεν κούνησε ούτε ρούπι από το αγιοτόπι της Βόνης· έμεινε για πάντα εκεί, ρίζωσε.
Την ακολούθησα εκείνη τη μέρα στον πρωινό περίπατό της. Πέρασε τον περίβολο, κατέβηκε τα σκαλοπάτια, μπήκε στο ναό. Ζήτησα την άδεια να τη φωτογραφίσω και δεν αρνήθηκε. Αλλά και δεν πόζαρε. Απλώς αρκέστηκε να κοιτάζει πότε-πότε προς το μέρος μου, σχεδόν αδιάφορα. Κι όσο ένιωθε το φακό να προσπαθεί να παγώσει το χρόνο, δεν χαμογέλασε καθόλου. Ίσως επειδή είχε αφεθεί κι εκείνη στο παιγνίδι του χρόνου, ίσως επειδή προτιμούσε να χαμογελά στους ανθρώπους, όχι στις μηχανές.
Πάτησα κάμποσες φορές το κλείστρο. Δεν ήταν μόνο μια μορφή σκαμμένη από ρυτίδες, ούτε ένα βλέμμα που δεν είχε γεράσει, λες και αντιστεκόταν στο γήρας. Ήταν η σύνοψη μιας ζωής, μάλλον και μιας ολόκληρης εποχής. Αλλά και η σύνοψη μιας υπερκόσμιας γαλήνης, μοναδικής, που νόμιζες πως την είχε δανειστεί από κάποια εικόνα βυζαντινή, ίσως από κάποιο έργο του Θεοφάνη. Έτσι, μέσα από τις αυστηρές μορφές της βυζαντινής αγιογραφίας, αναδύεται η νηνεμία της ψυχής· η ειρήνη που μπορεί να συνάψει ο άνθρωπος πρώτα με τον εαυτό του και μετά με τους άλλους.
Λένε πως η μορφή, ο έξω κόσμος του ανθρώπου, ο υλικός, δεν είναι τίποτα περισσότερο από αντανάκλαση του μέσα. Του άυλου. Το σκέφτηκα πολλές φορές εκείνη τη μέρα· κάθε που πατούσα το κλείστρο της φωτογραφικής μηχανής...
ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ
ΣΗΜΑΝΙΚΗ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΓΙΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ: Τα κείμενα και οι φωτογραφίες αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία των δημιουργών τους. Για τυχόν αναδημοσιεύσεις είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η παράθεση ενεργού συνδέσμου:
